SER: “Ontwikkel start-RI&E voor het mkb”
Er is ruimte voor verbetering van de arbeidsomstandigheden in Nederland. Op de eerste plaats door de naleving van de risico-inventarisatie en -evaluatie te verbeteren, onder meer met betere ondersteuning van het mkb, preventie te stimuleren en werknemers meer te betrekken bij het arbobeleid. De overheid dient meer in te zetten op handhaving. Dat schrijft de SER in het eerste deel van zijn advies ‘Naar een werkend arbostelsel voor iedereen’.
Alle bedrijven zijn verplicht een RI&E op te stellen, maar het grootste deel van de (mkb-)bedrijven heeft dat nog niet gedaan. Om bedrijven te helpen, moet voor het mkb een start-RI&E ontwikkeld worden. Daarnaast moeten alle bedrijven verplicht worden hun RI&E en het basiscontract met de arbodienst digitaal te melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA). Bedrijven die gebruik maken van een branche-RI&E kunnen dat door hun brancheorganisatie laten doen.
Preventiebudget
De SER is voorstander dat bedrijven een op een RI&E gebaseerd preventiebudget vaststellen. Hij vindt het “wenselijk dat er maatregelen worden genomen die ertoe leiden dat bedrijven meer investeren in primaire preventie. Hierbij denkt de SER in de richting van een mechanisme dat ervoor zorgt dat in het basiscontract wordt geëxpliciteerd op welke wijze de preventie vorm krijgt en dat een deel van het budget wordt gereserveerd voor preventieactiviteiten die ook daadwerkelijk worden besteed (‘preventiebudget’). Vertrekpunt hier is de RI&E op basis waarvan de arbodienstverlener adviseert welke maatregelen moeten worden genomen en het type deskundigheid dat dient te worden ingeschakeld. Daaruit volgt de hoogte van het benodigde budget. Door dit mechanisme wordt de juiste deskundigheid meer efficiënt ingezet”.
Financiële prikkels
De SER schrijft verder onder meer de voor- en nadelen van financiële prikkels om preventie te stimuleren nader te willen onderzoeken. De vraag zal hierbij zijn of en welke meerwaarde financiële prikkels hebben ten opzichte van andere maatregelen. Technische mogelijkheden die hierbij bekeken kunnen worden zijn onder andere: het fiscaal aftrekbaar maken van een zogenaamd ‘preventiebudget’; verruiming fiscale stimulering van het arbobeleid via de werkkostenregeling; introductie van een aansprakelijkheidsverzekering beroepsziekten voor werkgevers waarbij de bevindingen van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS) worden meegenomen; financiële prikkels van verzekeraars.